بررسی نقش پروانه های چرای دام در مدیریت چرای مراتع (مطالعه موردی شهرستان اردستان)

مراتع به عنوان یکی از منابع تجدید شونده اساسی، نقش بسیارمهمی در تنظیم چرخه آب، حفظ ذخایر ژنتیکی گیاهی، حفظ خاک، تامین بخش زیادی ازعلوفه مورد نیازکشور ایفا می کنند. همچنین این منابع خدادای با داشتن وسعت زیاد، یکی از تکیه گاهای اساسی توسعه ی پایدار کشور به شمارمی روند؛ و بستری اساسی برای انجام فعالیتهای اقتصادی ایجاد می کنند.متاسفانه امروزه شاهدیم که این منابع طبیعی ارزشمند به علت بهره برداری غیر اصولی وبی رویه در معرض تخریب شدید قرار گرفته اند.بنابراین ارائه ی برنامه های مناسب برای مدیریت اصولی مراتع وجلوگیری ازتخریب این منبع ارزشمند ضروری به نظر می رسد. . یکی از برنامه های مهمی که جهت مدیریت چرا وساماندهی مراتع به کار می رود صدور پروانه های بهره برداری برای مرتعداران است. مدیریت چرا در حقیقت ساماندهی مراتع در جهت بهره برداری اصولی از منابع تولید با حفظ منابع پایه آب ، خاک ، گیاه و رسیدن به تولید پایدار و بهبود وضع اقتصادی بهره برداران می باشد. هدف تحقیق حاضر، بررسی نقش پروانه های بهره برداری در مدیریت چرا مراتع از نگاه مرتعداران شهرستان اردستان استان اصفهان می باشد. جامعه آماری تحقیق حاضر شامل تمام مرتعدارانی است که پروانه ی بهره برداری مراتع شهرستان اردستان را دارند.که این تعداد برابر با 3353نفرمی باشند. حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران برابر با342نفر بدست آمد که با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. ابزار گردآوری اطلاعات در این تحقیق پرسشنامه بود؛که روایی گویه های آن توسط متخصصان مورد تایید قرار گرفت. و پایایی آن با استفاده ازپیش آزمون آلفای کرونباخ(78/0) تایید شد. به منظور تجزیه وتحلیل داده ها از آمار توصیفی به صورت فراوانی، میانگین ، درصد، درصد تجمعی استفاده شد.در بخش آمار استنباطی از آزمون های ضریب همبستگی دی سامرز و کندال تائو سی استفاده شد.نتایج نشان داد بین نوع پروانه های بهره برداری و مدیریت چرا ، تعادل دام در مرتع و افزایش توان اقتصادی مرتعداران رابطه وجود ندارد. همچنین بین فعالیت های آموزشی ترویجی در شهرستان مورد مطالعه و مدیریت چرای مراتع این شهرستان رابطه ی وجود نداشت.نتایج آزمون کای اسکور نشان داد که تنها ویژگی فردی افراد مورد مطالعه که با مدیریت چرا رابطه دارد سابقه مرتعداری است.